‘Srefidensi en de Vlag’

Srefidensi en de Vlag

persbericht: Op donderdag 24 november om 17. uur  wordt het kunstwerk Srefidensi en de Vlag van beeldend kunstenaars Sara Blokland en Jaya Pelupessy onthuld. Dit gebeurt op het plein voor CBK Zuidoost. Met dit werk kijken Blokland en Pelupessy naar de vergankelijkheid van koloniale symbolen van macht en de zoektocht van Surinamers naar nieuwe in de aanloop naar de onafhankelijkheid van Suriname in 1975. Op 25 november 2016 wordt gevierd dat Suriname 41 jaar onafhankelijk is.

Een van die nieuwe symbolen was de Surinaamse vlag die in 1975 niet alleen in Suriname, maar ook in de Bijlmer gehesen werd. Aan de hand van met name foto’s en de verhalen daarachter keken zij naar de geschiedenis van de Surinaamse Vlag en zijn betekenissen. Het vertelt het verhaal van de vlag als metafoor, symbool en als proteststem. Srefidensi, wat onafhankelijkheid betekent in het Sranan, is als nieuw symbool toegevoegd aan de Surinaamse taal. Het werk bestaat uit een acht meter lange houten drager waarop in het komende half jaar steeds nieuwe posterlagen met foto’s, tekeningen en teksten worden aangebracht. Het kunstwerk wordt mede mogelijk gemaakt door FOTODOK en CBK Zuidoost.
Srefidensi en de Vlag is een performance-werk dat donderdag 24 november van start gaat met de eerste beeldlaag en het aanbrengen van een tweede. In de komende maanden zullen meerdere beeldlagen volgen waarbij in het voorjaar van 2017 het werk word afgerond. De lagen zullen dan als een plakkaat worden verwijderd en als autonoom kunstwerk worden tentoongesteld en daarbij een fysieke herinnering worden aan deze geschiedenis.

Wilhelmina en de Vlag
Die geschiedenis begon voor Blokland en Pelupessy met een blik op een historische gebeurtenis op 24 november 1975 waar voor de sporthal in de Bijlmermeer, in de ijzige kou, maar onder luid gejuich van velen, de Surinaamse Vlag werd gehesen. De Surinaamse vlag in de Bijlmer wappert door het tijdverschil uren eerder dan in Paramaribo. Daar wordt op 25 november met dit nieuwe nationale symbool de officiële onafhankelijkheid ingeluid. De vlag in Paramaribo werd gehesen op de plek waar 52 jaar lang het meer dan levensgrootte granieten beeld stond van een jonge koningin Wilhelmina. Het standbeeld was enkele dagen daarvoor verwijderd. Dit gebeurde ’s nachts om de vele Surinaamse Oranjegezinden niet tegen het hoofd te stoten. Daarna werd het versleept naar het kampement van de Nederlandse troepenmacht in Paramaribo om een jaar later een nieuwe plek te krijgen bij Fort Zeelandia. Dit beeld van Wilhelmina vormt de start van het project Srefidensi en de Vlag als metafoor voor het lichaam van koloniale macht wat plaats maakte voor het nieuwe symbool.

volkskrant over Srefidensi en de Vlag

Een dikke laag Surinaamse geschiedenis. In Amsterdam Zuidoost werd een kunstwerk onthuld waarmee de onafhankelijkheid van Suriname wordt herdacht.

 02-12-16  door Merel Bem

Zo ziet geschiedenis eruit: als een houten schot waarop steeds nieuwe posters worden aangebracht en waar de vorige lagen hier en daar nog doorheen piepen. Ter herinnering en verwijzing. Het was te zien toen op 24 november, bijna precies 41 jaar nadat in de Amsterdamse Bijlmermeer de onafhankelijkheid van Suriname werd gevierd, het kunstwerk Srefidensi en de Vlag (‘srefidensi’ is Sranangtongo voor ‘onafhankelijkheid’) van kunstenaars Sara Blokland en Jaya Pelupessy werd onthuld. Het kunstwerk is onderdeel van Srefidensifoto: een fotografisch perspectief op de Surinaamse geschiedenissen van verzet en emancipatie, geïnitieerd door Blokland en Fotodok in Utrecht.

Een handvol mensen had zich verzameld voor de deur van CBK Zuidoost aan het Anton de Komplein in Amsterdam Zuidoost. Ze stonden niet ver van de plek waar in 1975 onder luid gejuich de Surinaamse vlag werd gehesen, keken naar het langwerpige houten billboard en zagen hoe een grote foto van het granieten standbeeld van koningin Wilhelmina door toedoen van een professionele posterplakker half verdween onder foto’s van het ontwerp voor de nieuwe vlag. Het ene symbool maakte letterlijk plaats voor het andere, net zoals het in 1975 was gegaan. Wilhelmina op het Gouvernementsplein (het huidige Onafhankelijkheidsplein) in Paramaribo verhuisde naar Fort Zeelandia. Op haar oude stekkie verrees de vlag van de trotse nieuwe republiek. Urwin Vyent, portefeuillehouder van stadsdeel Zuidoost, kon het zich nog goed herinneren. Hij had destijds als 17-jarige de feestelijkheden in Paramaribo bijgewoond en stond er nu in Zuidoost kleumend maar met een grote grijns over te vertellen. Hij roemde het kunstproject vanwege het vermogen tot ‘verbinden’ en het aanzetten tot ‘samen leven’ in een ‘etnisch diverse’ maatschappij.

Laten we dat hopen. Je zou in het billboard ook vooral die mooie verbeelding van het voort denderen van de tijd kunnen zien. De komende twee maanden zal elke keer opnieuw een historische laag verdwijnen onder een nieuwe, net zo lang tot zich op het houten billboard een dikke plak geschiedenis heeft gevormd, zoals de jaarringen van een boom. Over een tijdje wordt die plak eraf gepeld en tentoongesteld. Hoeveel zal er tegen die tijd nog te zien zijn van koningin Wilhelmina? Misschien kunnen we dan via al die gestapelde lagen het verleden in kijken en zien hoe elke gebeurtenis een reactie was op de vorige, iets wat we tegenwoordig zo vaak lijken te vergeten.